niedziela, 6 lutego 2011

Trudne początki

Ten blog ma być pewnego rodzaju logiem, próby przełamania naszej własnej ignorancji dotyczącej naszych korzeni. Naszych a więc moich i mojego stryjecznego brata. Jego ojciec i moja matka urodzili się w domu wołyńskiego repatrianta, Józefa Sztadhausa. Tak wiec ten blog będzie o poszukiwaniu informacji o naszych dziadkach, i próbie odnalezienia historii, miejsc i rzeczy z nimi związanych. Mój syn Józef skończył właśnie rok. Mam nadzieje, że nie przyłożę się do zapomnienia historii jego pradziadków.

Dość posępnych i pompatycznych wpisów. Czas rozpocząć rekonesans.

Z tego co wiem.

Moimi dziadkami byli:
Józef Sztadhaus i Maria Markowska którzy po wojnie zostali przesiedleni pod Warszawę z Kolonii Marianówki (gmina Kołki, powiat Łuck, województwo wołyńskie). Nie wiem jeszcze dokładnie kiedy wzięli ślub i czy było to przed wojną. Józef był oficerem wojska polskiego po wojnie wyrzucono go z wojska podobno (opowiadał to wielokrotnie) za powiedzenie że "Stalin to stryjeczny brat Hitlera". Wielokrotnie pisał do generała Jaruzelskiego z żądaniem oczyszczenia jego nazwiska ale to już inna bajka. Tak czy owak. Wraz z Marią Markowską pod warszawę dotarła jej matka i ojciec. Stanisław Markowski i  Helena Markowska (? nie jestem pewien imienia.) była też siostra mojej babci.

Wygląda to wszystko mgliście należy zebrać więc informacje:

1. Imiona moich pradziadków i daty ich urodzenia i śmierci, oraz miejsce urodzenia.
2. Czy moja babcia Maria ożeniła się z Józefem po przyjeździe do Warszawy? (mieszkali w sąsiednich wsiach, ale z tego co wiem Maria miała wcześniej narzeczonego (?co się z nim stało?)
3. Nazwisko panieńskie prababci (podobno podobnie brzmiące do Koksanowicz - (to też rodzina ze wsi mojego dziadka i mojej babci, związana ze Sztadhausami).

Na razie tyle.

Do przeczytania niezbędne są również publikacje. Znalazłem obszerną listę:

1. Henryk Cybulski, Czerwone noce. Wyd. MON, Warszawa 1969 r., wyd. I. ss. 377 (były kolejne wydania: II i III) Wołyń - Przebraże i okolice, pow. Łucki i Horochowski (Kisielin)
2. Apolinary Oliwa, Gdy święcono noże. Wyd. Opolskie. Tow. Kult.-Oświat. Opole 1973 r. Wyd. I ss. 141 (Wołyń - Rafajłówka k. Przedboża, pow. Łucki).
3. Józef Sobiesiak, Przebraże. Wyd. MON. Warszawa 1969 r. Wyd. I,. wyd. II 1971.
4. Józef Sobiesiak i Ryszard Jegorow. Ziemia płonie. Wyd. MON. Warszawa 1964, wyd. II, ss. 399 (pólnocny Wołyń i poludniowe Polesie).
5. Mikołaj Kunicki. Pamiętnik kapitana Muchy (połud. Polesie. północny Wołyń i Bieszczady), wyd 1959 r.
6. Autor zbiorowy. Przez uroczyska Polesia i Wolynia. Wyd. MON, Warsżawa 1962 r. Wyd. I, ss. 237.
7. Edward Polak. Baza "Topór" i Sowieckie Łagry. Wspomnienia z lat 1939-1956, Wyd. Narodowe - Reduta Świdnica 1991 r. s. 128 (woj. stanisławowskie pow. Rohatyn. Łukowiec, Wisniowski i Żurawski).
8. Feliks Trusiewicz. Pokolenie. Wyd. Filadefia 1985 r. ss.105 (Wołyń pow. Łucki - Obórki).
9. Henryk Pająk. Los. Wyd. lubelskie 1969 r. Wyd. I, ss. 267 (Wołyń, pow. Łucki, gm. Rożyszcze).
10. Wladysław Kobylański. W szponach trzech wrogów. Wyd. Wici. Chicago 1988 r. ss. 243 (Wołyń, pow. Łuck).
11. Wincenty Romanowski. Kainowe Dni. Wyd. lnstytut Wyd. Zw. Zawodowych, Warszawa 1990 r. ss. 263.
12. Józef Turowski i Władysław Siemaszko. Zbrodnie Ukraińskich Nacjonalistów dokonane na ludności polskiej na Wolyniu 1939-1945. Wyd. Główna Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce. Instytut Pamięci Narodowej Środowiska Żołnierzy 27 WD Armii Krajowej. Warszawa 1990 r. ss.180.
13. Antoni B.Szcześniak, Wiesław S.Szota. Droga do nikąd. Wyd. MON, Warszawa 1973 r. wyd. ss. 587 (woj. rzeszowskie i lubelskie lata 1945-1947).
14. Władysław Szelągowski. Kryptonim "Bastion". Wyd. MON Warszawa 1968 r. ss. 293 (woj. lubelskie i rzeszowskie - lata 1945-1947.
15. Jan Gerhard. Łuny w Bieszczadach. Wyd, MON. Warszawa 1969. Wyd. VIII, ss. 591 (woj. rzeszowskie - pow. Lesko, Sanok, Przemyśl, Lubaczów i Jarosław).
16. Jan Bialowąs. Wspomnienie z Ihrowicy na Podolu. Banderowska rzeź ludności polskiej w Wigilię 1944 roku. Końskowola 1997 r. ss. 211. (pow. Tarnopol i okolice).
17. Władysław Kubow. Polacy i Ukraińcy w Berezowicy Małej koło Zbaraża. Warszawa 1994 r. wyd. II ss.124 i wyd. III poprawione i poszerzone Wrocław NORTOM. 1999 r. ss. 165 (powiat Zbaraż i okolice).
18. Florian Ciuruś. Wieś Święty Józef. Ząbkowice Śląskie 1998 r. ss.300 (woj. stanisławowskie - pow.Kołomyja).
19. Edward Gross. Tragedia Podola. Warszawa 1995 r. ss. 332. (woj. tarnopolskie - powiat Brody).
20. Apoloniusz Zawilski. Znów ożywiają kurhany. Wyd. SUOZUN - Wrocław 1997 r. ss. 337 (woj. Wołyń - powiaty Dubno, Horochów i Łuck)
21. Romulad Wernik. Tajkury - wieś która była rniastem. Londyn 1997 r. ss. 112 (woj. Wolyń - powiat Zdołbunów)
22. Romulad Wernik. O realną politykę wschodnią. Kilka uwiig o polskiej polityce wschodniej i wobec mniejszości narodowych. Wyd. SUOZUN Wrocław 1999r.
23. Kazimierz Turzański. Krwawe noce pod Trembowlą. Wyd. SUOZUN. Wrocław, ss. 151 (woj. tarnopolskie - powiat Trembowla)
24. Feliks Budzisz. Z ziemi cmentarnej. Gdańsk 1998 r. ss. 214 (woj. Wołyńskie, powiaty. Kowel i Włodzimierz)
25. Ks. Józef Anczarski. Kronikarskie zapisy z lat cierpień i grozy w Małopolsce Wschodniej 1939-1946. Kraków 1996 r., ss. 566 (woj. tarnopolskie).
26. Stanislaw Bizuń. Historia krzyżem znaczona. Lublin 1994 r. ss. 391. Wyd. II, poprawione i poszerzone (woj. lwowskie i tamopolskie).
27. Janina Stopyra-Gawrońska. Bez dzieciństwa. Warszawa. "Iwar". 1997 r. s. 172 (woj. lwowskie - pow. Gródek Jagielloński).
28. Autor zbiorowy. Świadkowie mówią. Wyd. Świat. Zw. Żołn. Armii Krajowej. Okręg Wołyń. Warszawa 1996 r. Powiaty: Dubno, Kowel, Luboml, Włodzimierz Wołyński, Łuck, Kostopol, Horochów.
29. Autor zbiorowy Lipniki, Wrocław 1998 r. ss. 108. Opracowanie Henryk Słowiński, Bogusława Rudnicka-Kędzierska (woj. Wolyn, pow. Kostopol)
30. Bogusław Soboń. Wołyński Życiorys, Poznań 1996 r. ss. 88 (woj. Wołyń, pow. Kostopol, Janowa Dolina).
31. Ks. Bp. Wincenty Urban. Droga Krzyżowa Archidiecezji Lwowskiej w latach drugiej wojny światowej 1939-1945. Wrocław 1983 r. s. 139 (woj. lwowskie. stanisławowskie i tarnopolskie).
32. Czesław Piotrowski. Krwawe żniwa nad Styrem. Horyniem i Słuczą, ss. 217 Wyd. (woj. Wołyń, pow. Kostopol).
33. Czeslaw Piotrowski. Przez Wołyń, Polesie na Podlasie ss. 246.
34. Wacław Daruk. Stąd nasz ród. Wyd. Lubelskie 1984, ss. 220 (pow. Hrubieszów).
35. Witold Hryniewicki. My z Zamojszczyzny. Instytut Wyd. Pax. Warszawa 1988 r. Wyd. II ss. 257 (woj. lubelskie powiaty: Zamojski, Hrubieszowski.
36. Władysław Kubów. Publikacje Podolskie, Warszawa 1999 r. ss. 205.
37. Bronisław Szeremeta. Watażka. Wspomnienia nierozstrzelanego i jego zbrodnie. Wrocław 1995 r. ss. 64 (woj. tamopolskie, pow. Kamionka Strumiłowa)
38. Stanisław Krakowski. Wspomnienia z Kresowej osady Kościuszkówki na Podolu. Kluczbork 1997 r. s. 151 (woj. tamopolskie, powiat Czortków).
39. Z. Iłowski, S. Iłowski. Podkamień. Apokaliptyczne wzgórze, cz. I Opole 1994 r. ss.126 (woj. tarnopolskie, pow. Brody).
40. Michał Sobów. Koropiec nad Dniestrem. Poznań 1999 r. ss. 283. (woj. tarnopolskie, pow. Buczacz).
41. Władysław Żołnowski. Matka Boska Buczacka i jeźdźcy Apokalipsy. Wyd. Polihymnia, Lublin-Opole 1998 r. s. 136 (woj. tamopolskie, pow. Brzeżany).
42. Władysław Żołnowski. Niebo i piekło mojej ziemi. Wrocław 1992 r. (woj. tarnopolskie, pow. Brzeżany).
43. Zbigniew Rusiński. Tryptyk Brzeżański, Wrocław 1998 r. ss. 216 (woj. tarnopolskie, pow. Brzeżany).
44. Włodzimierz Sławosz Dębski. W kręgu kościoła Kisielińskiego, Lublin Zamość 1994 r. Wyd. Tow. ss. 274 (pow. Horochów).
45. Włodzimierz Dębski. Antylitopys UPA, Lublin 1995 r. ss.152 (woj. Wołyń).
46. Zenobiusz Janicki. W obronie Przebraża i w drodze do Berlina, Lublin 1997 r. ss. 185 (woj. Wolyń, pow. Łuck).
47. Jan Sokól i Józef Sude. Kresy wschodnie we krwi. Wyd. Chicago - Poznań, Wrocław 1998 r. część 1- 2 i 3 ss. 60 (zbiór artykułów).
48. Ks. Wacław Szetelnicki. Zapominany lwowski bohater ks. Stanisław Frankl 1903-1944 r. Roma 1983 r. (woj. lwowskie, stanistawowskie i tarnopolskie).
49. Ks. Wacław Szetelnicki. Trembowla Kresowy bastion wiary i polskości. Wrocław 1992 r.
50. Wiktor Poliszczuk. Gorzka Prawda. Toronto - Warszawa - Kijów 1995/1997 r. Zbrodniczość OUN-UPA ss. 422.
51. Wiktor Poliszczuk. Integralny Nacjonalizm Ukriaiński jako odmiana faszyzmu, tom I, Toronto - 1998 r. ss. 233.
52. Wiktor Poliszczuk. Posłanie do braci Polaków. Toronto - Warszawa 1998 r. ss.58
53. Wiktor Poliszczuk. Akcja "Wisła". Próba oceny. Toronto - 1997 r. ss. 71
54. Wiktor Poliszczuk. Zginęli z rąk ukraińskich. Toronto - 1997 r. ss. 152
55. Wiktor Poliszczuk. Apokalipsa według Wiktora Ukraińca. Toronto - Warszawa 1996. ss. 159
56. Wiktor Poliszczuk. Ocena Polityczna i prawna OUN i UPA. Toronto - 1997 r. ss. 173.
57. Wiktor Poliszczuk. Fałszowanie historii najnowszej Ukrainy. Wołyń - 1943 i jego znaczenie. Toronto - Warszawa 1996 r. ss. 91
58. Wiktor Poliszczuk. Manowce Historyków. Uwagi o badaniach stosunków polsko-ukraińskich. Toronto 199 r.ss. 46.
59. Wiktor Poliszczuk. Pojęcie integralnego nacjonalizmu ukraińskiego. Warszawa - 1997 r. ss. 35
60. Edward Prus. Banderowcy - defekt historii. Wrocław 1994 r. ss. 94
61. Edward Prus. Melnykowcy - kolaboracja czy opór. Wrocław. ss.4S
62. Edawrd Prus. Bulbowcy - hajdamacy odrzuceni. Wrocław 1994 r. ss. 48
63. Edward Prus. Bluff XX wieku, Londyn 1992 r. s,. 256
64. Edward Prus. Kurhany - dążenia nacjonalistów ukraińskich. Polska Oficyna Wydawnicza "BGW", 1993 r. ss. 148
65. Edward Prus. Legenda Kresów Wschodnich. Wrocław NORTOM 1995 r. ss. 262
66. Edward Prus. Operacja "Wisła". Fakty-Fikcje-Mity. Wyd. Wrocław NORTOM, 1996 r. s. 82.
67. Edward Prus. UPA Armia Powstańcza czy kurenie rizunów? Wyd. NORTOM" Wrocław, 1998 r. ss. 134
68. Edward Prus. Holocaust po banderowsku. Wyd. NORTOM, Wrocław 1995 r., ss. 202
69. Edward Prus. Atamania UPA. Wyd. NORTOM. Wrocław 1996 r. ss. 264
70. Edward Prus. Taras Czuprynka hetman UPA i wielki inkwizytor OUN. Wyd. NORTOM Wrocław 1999 r.ss. 336
71. Edward Prus. Patriarcha Galicyjski. Rzecz o arcybiskupie Andrzeju Szeptyckim (1865-1944). Wyd. NORTOM Wrocław 1999 r. ss. 205.
72. Leon Popek. Świątynie Wołynia, tom I. Lublin 1997 r. ss. 255, ilustracji 545 (dzieje kościoła rzymskokatolickiego na Wołyniu)
73. Wołyński Testament, opracowali Leon Popek, Tomasz Trusiuk, Paweł Wira i Zenon Wira. Lublin 1997 r.ss. 236, ilustracji 164 (woj. Wołyń, pow. Luboml, wsie Ostrówki i Wola Ostrowiecka oraz okolice).
74. Okrutna Przestroga, opracowanie: Jerzy Dybski i Leon Popek, Lublin 1997 r. ss. 387, ilustaracji 195, mapy i szkice - 14 (Wołyń).
75. Śladami Ludobójstwa na Wołyniu, Okrutna Przestroga. cz. II Lublin 1998 r. ss. 538, ilustracji 262, mapy i szkice - 10 (Wołyń)
76. Edward Gross. Zbrodnie Ukraińskiej Powstańczej Armii. Głogów 1999 r. s. 452 (Powiaty. Kostopol, Brody i Skałat).
77. Wybaczyć nie znaczy zapomnieć. Opracowanie: Władysław. Dziemiańczuk, Związek Ziem Wschodnich RP, Toronto 1996 r. ss. 435, ilustracje 30 (Wołyń).
78. Adam Pertiatkowicz. Polska Samoobrona w okolicach Łucka. Katowice 1995 r. ss. 252 (woj. Wołyń powiaty Dubno, Horochów i Łuck).
79. Adam Pertiatkowicz. Wołyńska Samoobrona w dorzeczu Horynia, Katowice 1997 ss. 336 (woj. Wolyń, powiaty: Samy, Kostopol, Równe, Zdołbunów i Krzemieniec).
80. Bernard Juzwenko. Syn ziemi podolskiej. Wspomnienia i relacje. Wrocław 1995 r. ss. 202 (woj. tarnopolskie, pow. Borszów).
81. A.Bata. Bieszczady w ogniu. Wyd. KAW, Rzeszów 1987 r.
82. Ks. Wacław Szetelnicki. Podolski VIANEY ks. Teodor Kasperski, twórca kalwarii ... Kraków 199 r. ss.76. ilus. 16 (pow. zaleszczyki)

Przyswojenie, nie mówiąc już o znalezieniu tego wszystkiego graniczy z cudem. A więc skoncentruję się na pozycjach o których wiem że traktują bezpośrednio o okolicach czy nawet okolicznościach moich dziadków.

1. Henryk Cybulski, Czerwone noce. Wyd. MON, Warszawa 1969 r., wyd. I. ss. 377 (były kolejne wydania: II i III) Wołyń - Przebraże i okolice, pow. Łucki i Horochowski (Kisielin)
32. Czesław Piotrowski. Krwawe żniwa nad Styrem. Horyniem i Słuczą, ss. 217 Wyd. (woj. Wołyń, pow. Kostopol).
33. Czeslaw Piotrowski. Przez Wołyń, Polesie na Podlasie ss. 246.

oraz odnalezioną przez mojego brata kopię:
"Mój Pamiętnik" Bronisława Sztadhaus-Kozioł
 Naprawdę moja wiedza o moich dziadkach jest strasznie uboga.

1 komentarz:

  1. Józef Sztadhaus jest bratem Jadwigi Kopij, synem Józefa Sztadhausa oraz Jadwigi Sztadhaus, z d. Ziemeckiej, pradziadkow mojej babci Heleny Żołędziewskiej

    OdpowiedzUsuń